Objecten van onderzoek
Met de brede ontwikkeling die InformatieTechnologie (IT) de afgelopen jaren heeft meegemaakt, is ook een
veelheid aan objecten ontstaan die door IT-auditors onderzocht kunnen worden. Het gaat al lang niet meer alleen
om administratieve systemen alleen. Denk ook aan productiebesturing (PCS of Scada), medische systemen,
systemen in auto’s en domotica. Samengevat moet het object van onderzoek leiden tot een zinvolle opdracht die
goed af te bakenen is. Deze afbakening geldt met name qua verantwoordelijkheid voor het object. Overigens kan
tijdens de uitvoering van het onderzoek blijken dat de verantwoordelijkheid voor onderdelen van het object niet
duidelijk is vastgelegd, althans minder duidelijk dan bij de start van het onderzoek was aangenomen.
Invulling NOREA
Het Raamwerk voor Assurance opdrachten van de NOREA zegt hierover:
31. Het object van onderzoek en de informatie omtrent het object van onderzoek van een assuranceopdracht
kunnen veel vormen aannemen zoals:
•
niet-financiële resultaten of posities (bijvoorbeeld de prestaties van een entiteit) waarbij de informatie omtrent het
object van onderzoek kan bestaan uit de belangrijkste indicatoren voor doelmatigheid en effectiviteit;
•
fysieke kenmerken (bijvoorbeeld de omvang van een beschikbare capaciteit) waarbij de informatie omtrent het
object van onderzoek kan bestaan uit een document waarin de gedetailleerde beschrijving daarvan is opgenomen;
•
systemen en processen (bijvoorbeeld het interne beheersingsysteem of het geautomatiseerde systeem van een
entiteit) waarbij de informatie omtrent het object van onderzoek kan bestaan uit een bewering over de effectiviteit;
•
gedrag (bijvoorbeeld corporate governance, naleving van regelgeving, personeelsbeleid) waarbij de informatie
omtrent het object van onderzoek kan bestaan uit een verklaring over de naleving of een verklaring over de
effectiviteit.
32. Objecten van onderzoek hebben verschillende kenmerken, waaronder de mate waarin de informatie daarover
kwalitatief dan wel kwantitatief is, objectief dan wel subjectief is, historisch dan wel toekomstig is en betrekking heeft op
een bepaald moment dan wel op een bepaalde periode. Deze kenmerken zijn van invloed op:
1.
de nauwkeurigheid waarmee het object van onderzoek kan worden geëvalueerd of kan worden getoetst aan
toetsingsnormen; en
2.
de overtuigingskracht van de beschikbare informatie.
Het assurance-rapport geeft aan welke kenmerken van bijzondere betekenis zijn voor de beoogde
gebruikers.
33. Een geschikt object van onderzoek:
1.
is identificeerbaar en kan op eenduidige wijze worden geëvalueerd of worden getoetst aan de vastgestelde
toetsingsnormen; en
2.
is van zodanige aard dat de informatie daarover onderworpen kan worden aan procedures voor het verzamelen
van toereikende informatie om een conclusie met een redelijke mate of, indien van toepassing, met een beperkte
mate van zekerheid te onderbouwen.
Invulling ISACA
ISACA heeft recent (25 mei 2013) een addendum op Cobit 5 uitgebracht specifiek gericht op het gebruik van
Cobit in het kader van Assurance. Dit addendum volgt de indeling van Cobit 5 in termen van processen, enablers,
e.d., en bevat als zodanig ook een indeling in audit objecten.
Oudste indeling
De oudste indeling van
objecten volgt de
(Angelsakssche) indeling naar
soorten ‘controls’:
•
application controls = (de
geprogrammeerde
controles in) het
informatiesysteem
•
general controls = (de voor
alle informatiesystemen
geldende maatregelen en
procedures in) het
rekencentrum (datacenter)
•
user controls = (de
maatregelen en
procedures in de
gebruikersorganisatie
Zie ook NIvRA-26.
NIvRA-53
De opvolger van NIvRA-26 was
gebaseerd op “Controle van de
informatieverwerking van K.IJ.
Mollema RA en onderscheidde
objecten in componenten en
activiteiten ten aanzien van die
objecten, Via koppeling aan zes
critteria ontstonden dan zinvolle
afbakeningen van onder-
zoeken.
Dit geschrift werd door de grote
audit firms al minder toegepast
dan NIvRA-26 dat een aantal
nog steeds geldige principes en
voorgeschreven bewoordingen
bevat..
NOREA-1
Het NOREA-geschrift No 1 “IT-
auditing aangeduid” bevat een
beschrijving van het werkterrein
inclusief objecten (ook hier te
onderscheiden in componenten
en activiteiten) en criteria. Ik
heb echter niet de indruk dat dit
document ooit breed navolging
heeft gekregen.